Świadczenia pieniężne i niepieniężne
Rodzaje świadczeń pieniężnych
1. Zasiłek stały - przyznawany jest osobom całkowicie niezdolnym do pracy z powodu niepełnosprawności lub z powodu wieku.
Całkowita niezdolność do pracy – oznacza całkowitą niezdolność do pracy w rozumieniu przepisów o emeryturach lub rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych albo zaliczenie do I lub II grupy inwalidzkiej lub legitymowanie się znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności w rozumieniu przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych.
Niezdolność do pracy z tytułu wieku oznacza ukończone przez kobietę 60 lat i 65 lat ukończone przez mężczyznę.
Za osoby pobierające zasiłek stały, a nie objęte ubezpieczeniem zdrowotnym z innego tytułu opłacana jest składka na ubezpieczenie zdrowotne.
2. Zasiłek okresowy - przyznawany jest w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie.
Kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 50 % różnicy między:
- kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby;
- kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny.
Okres, na jaki jest przyznawany zasiłek okresowy, ustala ośrodek pomocy społecznej na podstawie okoliczności sprawy.
3. Zasiłek celowy - może być przyznawany w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, ogrzewania, w tym opału, odzieży, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu. Zasiłek celowy może również być przyznany osobom albo rodzinie, które poniosły straty w wyniku zdarzenia losowego (np. pożar)lub w wyniku klęski żywiołowej (np. powódź)
4. Specjalny zasiłek celowy- świadczenie o szczególnym charakterze, przyznawane wyjątkowo osobom i rodzinom, które nie spełniają kryterium dochodowego.
Przyznanie specjalnego zasiłku celowego jest uznaniowe. Specjalny zasiłek celowy może zostać przyznany maksymalnie w wysokości nieprzekraczającej odpowiednio kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub rodziny.
Kryteria przyznawania świadczeń pieniężnych
Podstawą przyznania świadczeń pieniężnych jest spełnianie kryterium dochodowego, które dla osoby samotnie gospodarującej wynosi 776 zł, natomiast 600 zł dla osoby w rodzinie.
Za dochód uważa się sumę miesięcznych przychodów z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej pomniejszoną o:miesięczne obciążenie podatkiem dochodowym od osób fizycznych i koszty uzyskania przychodu ,składki na ubezpieczenie zdrowotne określone w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ubezpieczenia społeczne określone w odrębnych przepisach, a także kwotę alimentów świadczonych na rzecz innych osób.
Do dochodu nie wlicza się jednorazowego pieniężnego świadczenia socjalnego, zasiłku celowego, pomocy materialnej mającej charakter socjalny albo motywacyjny, przyznawanej na podstawie przepisów o systemie oświaty, wartości świadczenia w naturze oraz świadczenia przysługującego osobie bezrobotnej na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z tytułu wykonywania prac społecznie użytecznych.
Warunkiem udzielenia świadczenia pieniężnego obok kryterium dochodowego jest wystąpienie przynajmniej jednej z okoliczności, określonych w ustawie o pomocy społecznej np. sieroctwo, bezrobocie, bezdomność, niepełnosprawność, długotrwała lub ciężka choroba, przemoc w rodzinie, bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego, alkoholizmu lub narkomanii, zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej, klęski żywiołowej lub ekologicznej.
Świadczenia niepieniężne
1. Praca socjalna – świadczona jest na rzecz poprawy funkcjonowania osób i rodzin w ich środowisku społecznym. Prowadzona jest z osobami i rodzinami w celu rozwinięcia lub wzmocnienia ich aktywności i samodzielności życiowej. Ze społecznością lokalną w celu zapewnienia współpracy i koordynacji działań instytucji i organizacji istotnych dla zaspokojenia potrzeb członków społeczności. Praca socjalna świadczona jest osobom i rodzinom bez względu na posiadany dochód.
2. Sprawienie pogrzebu – pochówek realizowany jest przez pomoc społeczną w przypadku, gdy osoba zmarła nie ma rodziny lub najbliższa rodzina nie ma możliwości sprawienia pochówku we własnym zakresie.
3. Poradnictwo specjalistyczne - osoby potrzebujące wsparcia w rozwiązywaniu swoich problemów życiowych mogą uzyskać nieodpłatną pomoc prawną w zakresie prawa rodzinnego i opiekuńczego, zabezpieczenia społecznego, ochrony praw lokatorów oraz mogą skorzystać z poradnictwa psychologicznego i pedagogicznego.
4. Usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania udzielane osobom, które z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymagają pomocy innych osób, a są jej pozbawieni. Usługi opiekuńcze obejmują pomoc w zaspokojeniu codziennych potrzeb życiowych, opiekę higieniczną zaleconą przez lekarza pielęgnację oraz, w miarę możliwości, zapewnienie kontaktów z otoczeniem.
Specjalistyczne usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania są to usługi dostosowane do szczególnych potrzeb wynikających rodzaju schorzenia lub niepełnosprawności świadczone przez osoby ze specjalistycznym przygotowaniem zawodowym.
5. Domy pomocy społecznej – przeznaczone są dla osób wymagających całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, niemogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, której nie można zapewnić niezbędnej pomocy w formie usług opiekuńczych.
6. Środowiskowy dom samopomocy jest ośrodkiem wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi, który świadczy usługi w ramach indywidualnych lub zespołowych treningów samoobsługi i treningów umiejętności społecznych, polegających na nauce, rozwijaniu lub podtrzymywaniu umiejętności w zakresie czynności dnia codziennego i funkcjonowania w życiu społecznym.
Rodzaje świadczeń pieniężnych
1. Zasiłek stały - przyznawany jest osobom całkowicie niezdolnym do pracy z powodu niepełnosprawności lub z powodu wieku.
Całkowita niezdolność do pracy – oznacza całkowitą niezdolność do pracy w rozumieniu przepisów o emeryturach lub rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych albo zaliczenie do I lub II grupy inwalidzkiej lub legitymowanie się znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności w rozumieniu przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych.
Niezdolność do pracy z tytułu wieku oznacza ukończone przez kobietę 60 lat i 65 lat ukończone przez mężczyznę.
Za osoby pobierające zasiłek stały, a nie objęte ubezpieczeniem zdrowotnym z innego tytułu opłacana jest składka na ubezpieczenie zdrowotne.
2. Zasiłek okresowy - przyznawany jest w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie.
Kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 50 % różnicy między:
- kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby;
- kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny.
Okres, na jaki jest przyznawany zasiłek okresowy, ustala ośrodek pomocy społecznej na podstawie okoliczności sprawy.
3. Zasiłek celowy - może być przyznawany w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, ogrzewania, w tym opału, odzieży, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu. Zasiłek celowy może również być przyznany osobom albo rodzinie, które poniosły straty w wyniku zdarzenia losowego (np. pożar)lub w wyniku klęski żywiołowej (np. powódź)
4. Specjalny zasiłek celowy- świadczenie o szczególnym charakterze, przyznawane wyjątkowo osobom i rodzinom, które nie spełniają kryterium dochodowego.
Przyznanie specjalnego zasiłku celowego jest uznaniowe. Specjalny zasiłek celowy może zostać przyznany maksymalnie w wysokości nieprzekraczającej odpowiednio kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub rodziny.
Kryteria przyznawania świadczeń pieniężnych
Podstawą przyznania świadczeń pieniężnych jest spełnianie kryterium dochodowego, które dla osoby samotnie gospodarującej wynosi 776 zł, natomiast 600 zł dla osoby w rodzinie.
Za dochód uważa się sumę miesięcznych przychodów z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej pomniejszoną o:miesięczne obciążenie podatkiem dochodowym od osób fizycznych i koszty uzyskania przychodu ,składki na ubezpieczenie zdrowotne określone w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ubezpieczenia społeczne określone w odrębnych przepisach, a także kwotę alimentów świadczonych na rzecz innych osób.
Do dochodu nie wlicza się jednorazowego pieniężnego świadczenia socjalnego, zasiłku celowego, pomocy materialnej mającej charakter socjalny albo motywacyjny, przyznawanej na podstawie przepisów o systemie oświaty, wartości świadczenia w naturze oraz świadczenia przysługującego osobie bezrobotnej na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z tytułu wykonywania prac społecznie użytecznych.
Warunkiem udzielenia świadczenia pieniężnego obok kryterium dochodowego jest wystąpienie przynajmniej jednej z okoliczności, określonych w ustawie o pomocy społecznej np. sieroctwo, bezrobocie, bezdomność, niepełnosprawność, długotrwała lub ciężka choroba, przemoc w rodzinie, bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego, alkoholizmu lub narkomanii, zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej, klęski żywiołowej lub ekologicznej.
Świadczenia niepieniężne
1. Praca socjalna – świadczona jest na rzecz poprawy funkcjonowania osób i rodzin w ich środowisku społecznym. Prowadzona jest z osobami i rodzinami w celu rozwinięcia lub wzmocnienia ich aktywności i samodzielności życiowej. Ze społecznością lokalną w celu zapewnienia współpracy i koordynacji działań instytucji i organizacji istotnych dla zaspokojenia potrzeb członków społeczności. Praca socjalna świadczona jest osobom i rodzinom bez względu na posiadany dochód.
2. Sprawienie pogrzebu – pochówek realizowany jest przez pomoc społeczną w przypadku, gdy osoba zmarła nie ma rodziny lub najbliższa rodzina nie ma możliwości sprawienia pochówku we własnym zakresie.
3. Poradnictwo specjalistyczne - osoby potrzebujące wsparcia w rozwiązywaniu swoich problemów życiowych mogą uzyskać nieodpłatną pomoc prawną w zakresie prawa rodzinnego i opiekuńczego, zabezpieczenia społecznego, ochrony praw lokatorów oraz mogą skorzystać z poradnictwa psychologicznego i pedagogicznego.
4. Usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania udzielane osobom, które z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymagają pomocy innych osób, a są jej pozbawieni. Usługi opiekuńcze obejmują pomoc w zaspokojeniu codziennych potrzeb życiowych, opiekę higieniczną zaleconą przez lekarza pielęgnację oraz, w miarę możliwości, zapewnienie kontaktów z otoczeniem.
Specjalistyczne usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania są to usługi dostosowane do szczególnych potrzeb wynikających rodzaju schorzenia lub niepełnosprawności świadczone przez osoby ze specjalistycznym przygotowaniem zawodowym.
5. Domy pomocy społecznej – przeznaczone są dla osób wymagających całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, niemogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, której nie można zapewnić niezbędnej pomocy w formie usług opiekuńczych.
6. Środowiskowy dom samopomocy jest ośrodkiem wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi, który świadczy usługi w ramach indywidualnych lub zespołowych treningów samoobsługi i treningów umiejętności społecznych, polegających na nauce, rozwijaniu lub podtrzymywaniu umiejętności w zakresie czynności dnia codziennego i funkcjonowania w życiu społecznym.